DỰ ÁN GAVI VÀ NHỮNG HIỆU QUẢ MANG LẠI ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA NGÀNH Y TẾ HÀ GIANG

Hà Giang là một trong 10 tỉnh của cả nước được Dự án GaVi lựa chọn để triển khai thực hiện. Mục tiêu chung mà Dự án đưa ra đó là tăng cường năng lực hệ thống y tế, đặc biệt là tuyến y tế cơ sở, thông qua xây dựng năng lực cho cán bộ y tế, cải thiện dịch vụ y tế cơ sở, nâng cao năng lực quản lý, góp phần duy trì và tăng độ bao phủ, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế cơ bản nhất là dịch vụ tiêm chủng và chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em. Qua 5 năm triển khai đã cho thấy hiệu quả và những lợi ích thiết thực mà Dự án mang lại, góp phần không nhỏ trong việc nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ y tế, cải thiện, duy trì và tăng độ bao phủ dịch vụ y tế cơ sở. Nhờ đó, các lớp đào tạo cho nhân viên y tế thôn, bản (YTTB) với thời gian 6 tháng và 9 tháng đã được tổ chức. 160 nhân viên YTTB được lựa chọn phù hợp với tiêu chí của tỉnh đề ra. Chương trình đào tạo được xây dựng theo Chương trình dạy nghề điều dưỡng sơ cấp của Bộ Y tế và bổ sung một số nội dung của Chương trình tiêm chủng mở rộng và những nội dung phù hợp với thực tế của tỉnh. Đây là một trong những hoạt động được đánh giá có ý nghĩa quan trọng đối với hệ thống y tế cơ sở, nhờ đó tỷ lệ và độ bao phủ số YTTB có trình độ theo quy định của Bộ Y tế được tăng lên, đội ngũ YTTB được đào tạo có chất lượng hơn, giúp cho việc giám sát phát hiện dịch bệnh cũng như ngộ độc thực phẩm tại cơ sở và báo cáo lên cấp trên được kịp thời.

Hoạt động tập huấn về tiêm chủng cho cán bộ bệnh viện, Trung tâm Y tế huyện, Trạm Y tế xã được thực hiện có hiệu quả. Tổ chức 5 lớp tập huấn tiêm chủng cho 220 cán bộ y tế tuyến huyện, 29 lớp tập huấn về thực hành tiêm chủng, 32 lớp tập huấn về chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em cho 2.270 lượt cán bộ Trạm Y tế xã. Sau khi tập huấn học viên được cập nhật các kiến thức mới và các quy định về tiêm chủng qua đó góp phần nâng cao tỷ lệ và chất lượng tiêm chủng trên địa bàn tỉnh. Ngoài tập huấn, thực hành kỹ năng tiêm chủng, cán bộ y tế còn được truyền đạt những kiến thức cơ bản về chăm sóc sức khỏe sinh sản; tư vấn, truyền thông cho phụ nữ có thai; chăm sóc thai nghén; chăm sóc sức khỏe bà mẹ trước, trong và sau sinh. Bên cạnh đó, Dự án còn cung cấp máy siêu âm, máy xét nghiệm sinh hóa nước tiểu cho 3 Trung tâm Y tế huyện và 52 xã đã giúp cho việc khám, chữa bệnh được thuận lợi, chất lượng chẩn đoán và điều trị được tốt hơn.

Một trong những hoạt động gặp nhiều khó khăn trong thời gian qua tại cơ sở đó là việc triển khai tiêm chủng, bởi địa bàn rộng, địa hình phức tạp, đường sá đi lại khó khăn vì thế việc duy trì tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch lại càng khó khăn hơn rất nhiều. Vì thế để tăng độ bao phủ tiêm chủng, Dự án đã hỗ trợ tổ chức các điểm tiêm chủng ngoài trạm, nhờ đó đã góp phần tăng độ bao phủ tiêm chủng, người dân đặc biệt là các thôn bản vùng sâu, vùng xa được tiếp cận dễ dàng hơn, đặc biệt do được tập huấn nên kiến thức và kỹ năng của cán bộ y tế được nâng lên vì vậy công tác tiêm chủng được cải thiện về cách tổ chức, chất lượng dịch vụ cũng như an toàn trong tiêm chủng. Kết quả, từ năm 2013 đến nay, tại các điểm tiêm chủng ngoài Trạm đã tổ chức tiêm cho 179.835 lượt trẻ, đạt 96,43%, 55.833 lượt phụ nữ được tiêm phòng uốn ván, đạt 94,79% so với đề hoạch đề ra. Ngoài thực hành tiêm chủng, cán cán bộ còn lồng ghép các hoạt động truyền thông, tư vấn để cung cấp cho người dân kiến thức về chăm sóc sức khỏe sinh sản, chăm sóc sức khỏe bà mẹ - trẻ em, phòng chống suy dinh dưỡng, lợi ích của việc tiêm chủng mở rộng… qua đó giúp người dân, nhất là người dân ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số được chăm sóc sức khỏe một cách toàn diện.

Xác định tăng cường năng lực quản lý y tế là một trong những nội dung trọng tâm để đổi mới và phát triển ngành Y tế, vì thế các hoạt động tập huấn về lập kế hoạch, theo dõi và giám sát cho cán bộ quản lý y tế tuyến tỉnh, huyện cũng như việc hỗ trợ theo dõi và giám sát hoạt động y tế cơ sở cũng được Dự án chú trọng. Thông qua việc tập huấn về lập kế hoạch theo dõi và giám sát giúp cho đội ngũ cán bộ cơ sở xây dựng kế hoạch có tính khả thi, chất lượng các chuyến giám sát được tăng lên. Công tác hỗ trợ theo dõi và giám sát hoạt động y tế cơ sở được thực hiện có hiệu quả hơn. Từ năm 2012 đến 2017, Sở Y tế đã thực hiện 78 chuyến giám sát tại Trung tâm Y tế xã huyện và các Trạm Y tế xã. Sau các chuyến giám sát đã giúp cho tuyến cơ sở nâng cao chất lượng hoạt động và triển khai các hoạt động đạt mục tiêu đề ra, góp phần nâng cao năng lực cho y tế cơ sở để thực hiện tốt công tác chăm sóc bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân.

Có thể khẳng định rằng, nhờ những hoạt động được triển khai một cách thiết thực từ phát triển nguồn nhân lực, trang bị kỹ năng thực hành tiêm chủng, chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em, kỹ năng lập kế hoạch, theo dõi và giám sát đến việc đầu tư trang thiết bị thiết yếu cho Trung tâm Y tế huyện, Trạm Y tế và nhân viên YTTB…, Dự án Gavi đã góp phần đáng kể đối với các hoạt động y tế ở tuyến cơ sở, qua đó tình trạng sức khỏe người dân được cải thiện cũng như được tiếp cận dịch vụ y tế một cách thuận lợi nhất. Những yếu tố đó là minh chứng cho sự phát triển của ngành Y tế tỉnh nhà những năm gần đây mà Y tế cơ sở là một mắt xích quan trọng trong thành công đó.